
Anisometropie in het kort
- Anisometropie is een verschil in brilsterkte tussen beide ogen.
- Er is sprake van anisometropie vanaf een sterkteverschil van ca. 0,5 dioptrie.
- Bij een sterkteverschil vanaf 1,0 dioptrie is er meestal een correctie nodig.
- Mogelijke symptomen: hoofdpijn, een wazig zicht of een verstoord ruimtelijk zicht.
- Kan worden gecorrigeerd met een bril, contactlenzen of, indien mogelijk, een operatie.
Onze ogen werken normaal gesproken samen als een team: ze leveren twee bijna identieke beelden die door de hersenen worden samengevoegd tot één driedimensionaal beeld. Maar wat gebeurt er als er een groot sterkteverschil is tussen beide ogen? Dan spreekt men van anisometropie. Deze oogafwijking komt vaker voor dan je denkt – en toch wordt het vaak niet herkend.
Wat is anisometropie?
De term "anisometropie" is een samenstelling van de Griekse woorden "aniso" (ongelijk), "metron" (maat) en "ops" (oog). Dit is een aandoening waarbij er een groot verschil is in brekingsafwijking (brilsterkte) tussen beide ogen. Medisch gezien is er sprake van anisometropie als het verschil in brekingsafwijking tussen de ogen groter is dan ca. 0,5 dioptrie. Er ontstaan echter meestal pas klachten vanaf een sterkteverschil van ca. 1,0 dioptrie. In dit geval kan een correctie uitkomst bieden.
Anisometropie kan gepaard gaan met bijziendheid (myopie), verziendheid (hypermetropie) of een cilinderafwijking (astigmatisme). De afwijking is vaak aangeboren, maar kan ook later ontstaan, bijvoorbeeld door een oogziekte, veroudering of een eerdere oogoperatie.

Wat zijn de symptomen van anisometropie?
De symptomen van anisometropie lopen erg uiteen en hangen sterk af van de mate van het verschil in brekingsafwijking. Milde anisometropie blijft vaak onopgemerkt omdat de hersenen het wazigere beeld enigszins kunnen compenseren op basis van het scherpere beeld. Maar als het verschil te groot wordt, ontstaan er klachten.
Typische klachten zijn:
- Wazig zien met één van de ogen
- Hoofdpijn en oogvermoeidheid na visuele inspanning
- Moeite met lezen of beeldschermwerk
- Een verstoord ruimtelijk zicht (diepteperceptie)
- Scheelzienof dubbelzien, vooral bij kinderen
Als anisometropie bij kinderen niet wordt gecorrigeerd, kan dit leiden tot een 'lui oog' (amblyopie) omdat de hersenen de signalen van het zwakkere oog voortdurend onderdrukken. Voor hun ontwikkeling is het dus erg belangrijk dat de afwijking vroeg wordt vastgesteld.
Hoe wordt anisometropie behandeld?
De behandeling van anisometropie is bedoeld om het afwijkingsverschil tussen de ogen gelijk te trekken, zodat het beeld van beide ogen beter kan worden gecombineerd. De meest geschikte correctiemethode hangt af van een aantal factoren:
de ernst van de anisometropie;
de leeftijd van de patiënt;
de aanwezige symptomen;
anatomische kenmerken.

Anisometropie corrigeren: een bril of contactlenzen?
Beide correctiemethoden hebben hun voor- en nadelen. Bij lichte tot matige anisometropie hebben de meeste mensen genoeg aan een bril. Deze corrigeert de oogafwijking, maar bij grotere sterkteverschillen kan dit tot een probleem leiden: het kan aniseikonie veroorzaken. In dit geval zorgen brillenglazen van verschillende sterktes ervoor dat de beelden van elk oog verschillen in grootte. Dit kan het zicht ernstig verstoren.
In zo'n geval zijn contactlenzen een betere keuze:
- Contactlenzen liggen rechtstreeks op het hoornvlies, waardoor er amper een grootteverschil in de waargenomen beelden optreedt.
- Ze bieden een meer natuurlijke kijkervaring, vooral bij grotere sterkteverschillen.
- Moderne, op maat gemaakte lenssystemen kunnen afwijkingen heel nauwkeurig corrigeren.
Vooral bij ernstigere gevallen of als je al symptomen hebt zoals hoofdpijn of een wazig zicht, zijn contactlenzen vaak de beste keuze. Ze zijn echter niet voor iedereen geschikt. Om te bepalen of contactlenzen de juiste keuze zijn moet er rekening worden gehouden met factoren zoals droge ogen, problemen bij het in- en uitdoen van de lenzen of intoleranties.
In sommige gevallen kan het probleem ook met een operatie, zoals een ooglaserbehandeling, worden verholpen. Of je hiervoor in aanmerking komt moet echter altijd via een deskundig oogonderzoek worden bepaald.

Vroegtijdige opsporing door regelmatige controles
Anisometropie ontwikkelt zich vaak ongemerkt, maar de aandoening kan na verloop van tijd een negatief effect hebben op je gezichtsvermogen en levenskwaliteit. Met name voor kinderen is een vroegtijdige diagnose cruciaal om blijvende schade aan de ogen te voorkomen. Maar ook voor volwassenen is het belangrijk om regelmatig een oogmeting te laten uitvoeren – vooral als je al last hebt van wazig zien, hoofdpijn of moeite met lezen.
Met een eenvoudige oogmeting bij de opticien of oogarts kun je te weten komen of je mogelijk anisometropie hebt. Met de juiste correctie breng je het gezichtsvermogen van beide ogen weer op hetzelfde niveau, zodat je weer ontspannen, scherp en gezond ziet.