Wat is een oogafwijking? 

Heb je moeite om in de verte of van dichtbij scherp te zien? Dan kan het zijn dat je een oogafwijking (of "ametropie") hebt. In dit geval wijken de ogen af van de normale staat, oftewel "emmetropie", waarbij je ogen in ontspannen toestand en zonder bril of contactlenzen een voorwerp scherp kunnen waarnemen. 

Deze aandoening is niet zeldzaam – miljoenen mensen in Nederland hebben een oogafwijking. Maar let op: als je een oogafwijking hebt, betekent dat niet dat je een ziekte hebt. Deze visuele afwijking kan eenvoudig worden gecorrigeerd. Maar om te begrijpen wat er precies aan de hand is, moet je het verschil kennen tussen de vaakst voorkomende vormen: bijziendheid en verziendheid. 

Bijziendheid (myopie) 

Symptomen: Zie je voorwerpen scherp van dichtbij, maar wazig van veraf? Dan ben je waarschijnlijk bijziend. In dit geval vind je het bijvoorbeeld lastig om verkeersborden te herkennen of powerpointdia's te lezen tijdens een vergadering. 

Oorzaken: Bijziendheid wordt vaak veroorzaakt door een te lang oog, waardoor er een brekingsafwijking ontstaat. Hierbij wordt het beeld vóór het netvlies geprojecteerd en zie je in de verte onscherp. Een andere oorzaak van bijziendheid is een ooglens of hoornvlies met een te sterk brekend vermogen. 

Ontwikkeling: Bijziendheid ontstaat vaak in de kinderjaren of tijdens de jeugd, en kan zich met de tijd verder ontwikkelen. Daarbij spelen factoren als genetische aanleg en intensief werken op korte afstand (bijv. beeldschermwerk) een rol. 

Correctie: Bijziendheid wordt gecorrigeerd met zogenaamde minglazen (of holle glazen), die de lichtstralen iets uit elkaar buigen en ze op de juiste manier op het netvlies laten vallen. Je kunt ook contactlenzen laten aanmeten of, in overleg met een oogarts, kiezen voor een ooglaserbehandeling. 

Verziendheid (hyperopie) 

Symptomen: Als je in de verte goed kunt zien, maar moeite hebt met lezen of werken op korte afstand, ben je mogelijk verziend. Dit gaat vaak gepaard met hoofdpijn en oogvermoeidheid. 

Oorzaken: Bij verziendheid is de oogbol te kort of heeft het oog een te zwak brekend vermogen. Hierdoor vallen de lichtstralen in het oog niet precies op het netvlies, maar net erachter, waardoor je moeite hebt om van dichtbij scherp te zien. 

Ontwikkeling: Verziendheid is vaak aangeboren. Op jonge leeftijd kan de ooglens de afwijking meestal compenseren door middel van accommodatie (het scherpstellen van de ooglens). Maar naarmate je ouder wordt neemt het aanpassingsvermogen af. 

Correctie: Plusglazen (of sferische glazen) bundelen het licht en zorgen ervoor dat de lichtstralen weer precies op het netvlies vallen. Ook bij verziendheid kunnen contactlenzen of een ooglaserbehandeling uitkomst bieden. 

Andere vormen van ametropie 

Naast bij- en verziendheid bestaan er nog andere oogafwijkingen die je moet kennen: 

Astigmatisme (cilinderafwijkingen) 

Bij astigmatisme heeft het hoornvlies een afwijkende kromming, waardoor het licht in verschillende richtingen wordt gebroken en er meerdere brandpunten ontstaan. Hierdoor heb je moeite om zowel dichtbij als veraf scherp te zien. Meer hierover lees je op onze pagina over cilinderafwijkingen. 

Presbyopie (ouderdomsverziendheid) 

Met deze afwijking krijgen we allemaal te maken: vanaf een jaar of 40 begint de ooglens zijn elasticiteit te verliezen, waardoor je moeite krijgt om van dichtbij scherp te zien. Dit is geen klassieke oogafwijking, maar een gevolg van het natuurlijke verouderingsproces. Lees hier meer over ouderdomsverziendheid 

Heb ik een bril nodig? 

Veel mensen merken niet meteen dat ze minder goed zien. Hier zijn een paar typische tekenen die op een oogafwijking wijzen: 

wazig zien van dichtbij of veraf; 

regelmatig met je ogen knijpen; 

hoofdpijn bij het lezen of bij beeldschermwerk; 

vermoeide of droge ogen. 

Heb je een of meerdere van deze symptomen? Dan is het een goed idee om een oogmeting te laten doen. Daarvoor kun je altijd terecht in een van onze stores. Maak dus meteen een afspraak voor een gratis oogmeting. 

Dioptrie, wat is dat? 

De sterkte van de glazen of lenzen, die nodig zijn voor de correctie van je oogafwijking, wordt uitgedrukt in dioptrie (D). Minwaarden staan voor bijziendheid, pluswaarden voor verziendheid. Hoe hoger de waarde, hoe sterker de correctie van je glazen of lenzen. 

Een overzicht van de correctiemogelijkheden 

Brillen: De bril is het meest gebruikelijke visuele hulpmiddel. Hij is eenvoudig in gebruik, stijlvol en makkelijk aan te passen aan je persoonlijke behoeften. Je kunt kiezen uit verschillende brillenglazen (enkelvoudig, multifocaal, ontspiegeld, enz.) en monturen. 

Contactlenzen: Met contactlenzen heb je meer bewegingsvrijheid en een onbelemmerd gezichtsveld. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende varianten: van dag- en maandlenzen tot speciale lenzen met cilinder voor mensen met een cilinderafwijking. 

Refractiechirurgie: Als je geen bril of lenzen wilt dragen, kun je ervoor kiezen om je ogen te laten laseren. Bij een ooglaserbehandeling, zoals een LASIK- of PRK-behandeling, wordt de vorm van je hoornvlies aangepast, zodat het licht weer op de juiste manier op je netvlies valt. Let op: als je dit overweegt, is een grondig vooronderzoek en gesprek met een specialist essentieel! 

Waarom het belangrijk is om je ogen regelmatig te laten controleren 

Bij- en verziendheid zijn veelvoorkomende oogafwijkingen die eenvoudig kunnen worden gecorrigeerd, mits ze tijdig worden opgespoord. Helaas merken veel mensen pas dat hun gezichtsvermogen is achteruitgegaan als ze al klachten ervaren.  

Het is daarom belangrijk om je ogen regelmatig te laten controleren – het liefst om de 2 jaar. Merk je eerder al dat je minder goed ziet? Dan kun je natuurlijk ook vaker langskomen voor een oogmeting. Op die manier kunnen zelfs kleine veranderingen tijdig worden vastgesteld en kun je meteen actie ondernemen. Wacht niet tot je onscherp ziet of last krijgt van andere klachten. Maak meteen een afspraak voor een gratis oogmeting bij eyes + more ontdek hoe het gesteld is met jouw gezichtsvermogen. Want een goed zicht is geen luxe – het is een basisbehoefte.